In de media wordt veel gesproken over de verplichting om vanaf 2026 een (hybride) warmtepomp te installeren als je CV-ketel aan vervanging toe is. De werkelijkheid is echter een stuk genuanceerder. Hieronder informeren wij de leden over wat er nu bekend is over de opzet en uitvoering van die regelgeving, wat de status is van deze wetgeving, en hoe je kunt berekenen hoe snel je een warmtepomp kunt terugverdienen.
Onze gemeente heeft zich ten doel gesteld om per 2040 energieneutraal te zijn. Dit impliceert onder andere dat het gas, dat dan nog gebruikt wordt, duurzaam opgewekt moet zijn en de CO2 uitstoot daarvan moet worden opgeslagen of vastgelegd (in b.v. bosbouw). De gemeente loopt met deze doelstelling 10 jaar vooruit op de doelstelling van ons kabinet om 2050 energieneutraal te zijn.
Voor onze Kromme Rijnwijk heeft de gemeente aangegeven dat een warmtenet, dat gebruik maakt van de restwarmte van b.v. Vrumona of van onze rioolwaterzuivering of van de Kromme Rijn, waarschijnlijk geen alternatief is. Daarom wordt ingezet op het isoleren van de huizen en het, op vervangingsmomenten, overgaan op een hybride warmtepomp (een kleine warmtepomp samen met een CV-ketel) of een volledig elektrische warmtepomp.
In 2022 werd wetgeving aangekondigd dat vanaf 2026, bij vervanging van de CV-ketel, verplicht een (hybride) warmtepomp, of een ander gaszuinig alternatief, moet worden geïnstalleerd. Deze wetgeving wordt nu uitgewerkt. Echter, er werden ook een aantal uitzonderingen op deze regel geformuleerd. In deze gevallen blijft het gebruik van een gas CV-ketel, zonder warmtepomp, toegestaan. Deze uitzonderingen worden hieronder aangegeven:
- De terugverdientijd van de warmtepomp is langer dan 7 jaar. Deze terugverdientijd (het aantal jaren dat nodig is om de aanschaf van de warmtepomp terug te verdienen) is afhankelijk van een groot aantal factoren zoals de aanschaf- en onderhoudskosten, de gasprijs, het gasverbruik, en de inflatie. Volgens demissionair minister De Jonge is een hybride warmtepomp voor 2,65 miljoen Nederlandse huishoudens binnen 7 jaar terug te verdienen. Echter volgens een onderzoek van de Vereniging Eigen Huis is deze terugverdientijd maar voor 270.000 huishoudens haalbaar. Voor de overige, bijna 2,4 miljoen huishoudens, zal de werkelijke terugverdientijd een stuk langer zijn of als het gasverbruik laag is , is het zelfs mogelijk dat de warmtepomp nooit binnen zijn technische levensduur zal worden terugverdiend. Leveranciers van warmtepompen stellen deze terugverdientijd veel te gunstig voor door de gasbesparing te hoog in te zetten, te rekenen met hoge gas- en lage elektriciteitsprijzen, het onderhoud van de warmtepomp niet mee te nemen en de inflatie buiten beschouwing te laten. Volgens Berenschot, die dit onderzoek voor Eigen Huis uitvoerde, is de werkelijke terugverdientijd in veel gevallen minimaal 35 % hoger dan door de leveranciers van warmtepompen wordt aangegeven. Een betere inschatting van de terugverdientijd is te berekenen met de rekentool van deze website: https://www.hier.nu/je-huis-aardgasvrij/hybride-warmtepomp-wanneer-is-dat-een-goed-idee#rekentool. Het is vrijwel onmogelijk om de ontwikkeling van de energieprijzen te voorspellen. De rekentool geeft je de mogelijkheid daarvoor verschillende scenario’s te berekenen. De offerte die ik zelf heb aangevraagd voor een hybride warmtepomp noemde een investering, na aftrek van de subsidie, van ruim 5300 euro. Dit resulteerde bij mij in een terugverdientijd van 15 jaar! (gemiddelde gasprijs: € 1,60, stroomprijs: € 0,40, gasverbruik voor verwarming: 1000 m3/jr.)
- Het buitendeel van de warmtepomp maakt te veel geluid.
Het buitendeel van de warmtepomp maakt een licht brommend geluid. Dit geluid moet ‘s nachts op de erfgrens beneden de 40 dB zijn. Je kunt dit geluid dempen door bijvoorbeeld een omkasting te gebruiken maar deze zijn duur en nemen ook weer ruimte in. Veel huizen in onze wijk hebben geen mogelijkheden om het buitendeel zo te plaatsen dat aan deze eisen wordt voldaan. - De warmtepomp past niet in je huis of je tuin.
Naast dat dat het niet mogelijk kan zijn om het buitendeel in de tuin te plaatsen, kan soms ook het binnendeel van de warmtepomp niet geplaatst worden. Deze neemt behoorlijk veel ruimte is. Dit geld zeker als dit binnendeel naast de CV-ketel geplaatst moet worden. Voor veel van onze huizen geld dat je geen goede plek voor het binnen- of buitendeel van je warmtepomp kan vinden. In die gevallen kun je ook vrijgesteld worden van de verplichting voor de aanschaf van een warmtepomp. - Je woont in een appartement of monument.
De meeste appartementen hebben geen geschikte ruimte voor de binnen- en buitenunit. Als bij monumenten door het plaatsen van een warmtepomp de cultuurhistorische waarde wordt aangetast wordt deze ook vrijgesteld van de verplichting.
De wetgeving wordt op dit moment vormgegeven en moet nog door eerste en tweede kamer. Daarom is er nu maar weinig met zekerheid te zeggen hoe de vervanging van CV-ketels zal worden geregeld. Wel is duidelijk dat het beperken van de CO2 uitstoot de komende jaren van wezenlijk belang voor de kwaliteit van ons leven zal zijn. Daarom kan ik me goed voorstellen dat men nu al grote stappen gaat zetten bij het isoleren van het huis en het aanschaffen van een warmtepomp. Bedenk echter wel dat het elektriciteitsnet van de Kromme Rijnwijk de verbruikstoename van elektrisch verwarmen en de elektrische auto maar beperkt kan faciliteren. Er valt dus ook wat te zeggen om de ontwikkelingen in de wetgeving, de prijsontwikkeling van de warmtepompen en energieprijzen en de versterking van ons elektriciteitsnet nog even rustig aan te kijken. Wij zullen u van deze ontwikkelingen zoveel mogelijk op de hoogte houden.